ΚΑΛΩΣ ΒΡΕΘΗΚΑΜΕ

2/2/2013

Σήμερα ξεκινά μια προσπάθεια να συγκεντρώσουμε λέξεις, φράσεις, αστεία , μικρές ιστοριούλες, θρύλους από κάθε γωνιά της πατρίδας μας, που θα συμπεριλαμβάνουν τις ντόπιες εκφράσεις - λέξεις του κάθε τόπου.

Ελπίζω και προσβλέπω στην βοήθεια και συμπαράσταση, μια και κινητήρια δύναμη μας είναι η κοινή μας αγάπη για την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ.

ΕΜΠΡΟΣ,,,,,λοιπόν να φτιάξουμε ένα χώρο που ο καθένας από μας θα βρίσκει τις ρίζες του και θα γίνει εστία έλξης για νέους που δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να ακούσουν τους παππούδες τους να μιλάνε ....την ντοπιολαλιά των χωριών τους....
΄Οσοι θελήσουν να βάλουν κείμενα ή λέξεις του τόπου τους, μπορούν να τα στέλνουν είτε στο e-mail που είναι :

artemismosch@gmail.com
ή θα τα γράφετε στο χώρο των σχολίων ...και μετά θα τα κάνουμε άμεση ανάρτηση στον κύριο χώρο εμείς....

Σας ευχαριστώ και αναμένω ανταπόκριση ,

ΑΡΤΕΜΙΣ ΠΑΠ



Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013


ΟΜΗΡΟΥ ....ΑΓΓΛΙΚΑ...

AFTER = από ΄Ομηρο αυτάρ = μετά

.... ο ΄Ομηρος λέει....΄΄θα σας διηγηθώ τι έγινε αυτάρ΄΄


ΑΜΕΝ = λατ. amen....το γνωστό αμήν προέρχεται από το αρχαιότα-το ή μήν = αληθώς, ημέν

Η εξέλιξη του ΄΄ημέν΄΄ είναι το σημερινό ....αμέ !


ΒΑΝΚ = λατ. pango από το παγιώ, πήγνυμι

Οι τράπεζες πήραν την ομομασία τους από τα πρώτα΄΄τραπέζια΄΄ (πάγκους) της αγοράς.




ΒΑR = λατ. barra,,,από το μάρα= εργαλείο σιδηρουργού


BOSS = από το πόσσις = ο αφέντης του σπιτιού


BRAVO = λατινική λέξη από το βραβείο


BROTHER = λατινική frater....από το φράτωρ λέξη δωρική =αδερφός




CARE =από το καρέζω

COLONIE= από το Κολώνεια ...αποικιακή πόλη...

DAY = Οι Κρητικοί έλεγαν την ημέρα ΄΄δία΄΄ και ευδιάθετος = είναι σε καλή μέρα

DISASTER =από το δυσοίωνος + αστήρ


DOLLAR =από το τάλλαρον= καλάθι που χρησίμευε ως μονάδα μέτρησης στις ανταλλαγές


DOUBLE = από το διπλούς=διπλός





EXIST = λατιν.ex + sisto από το εξ +ίστημι = εξέχω, προέχω

ΕΧΙΤ = από το έξιτε = εξέλθετε


ΕΥΕS = από το φάεα = μάτια


FATHER = από το πάτερ ( πατήρ )

FLOWER =λατιν. flos από το φλόος και φλούς...φλοιός ...επιδερμίδα...

FRAPPER = από το φραγκικό hrappan που προέρχεται από το ,,,,, ( F ) ραπίζω = κτυπώ ( F = δίγαμμα )


GLAMOUR = λατιν. gramo-ur =από το γραμμάριο. Οι μάγοι παρασκεύαζαν τις συνταγές τους με συστατικά μετρημένα σε γραμμάρια και επειδή η όλη διαδικασία ήταν γοητευτική και με κύρος, το gramo-ur -glamour πήρε την σημερινή έννοια

ΗΕΑRT, CORE = από το κέαρ =καρδιά

HUMOR= από το χυμόρ = χυμός ( στην Ευβο ι κή διάλεκτο, το τελικό ΄΄ς΄΄ προφέρεται και ως ΄΄ρ΄΄


Ι = από το εγώ ή το ίω, όπως είναι στην βοιωτική διάλεκτο

ILLUSION= από το λίζει = παίζει

ΙS =από το ΄΄είς΄΄

KARAT= από το κεράτιον= μικρό κέρας για την στάθμιση βάρους

KISS ME = εκ του κύσσον με = φίλησέ με....(κύσσον με...είπε ο Οδυσσέας στην Πηνελόπη )


LORD= εκ του λάρς....ΟΙ ΠΕΛΑΣΓΙΚΕΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΙΣ ΟΝΟΜΑΖΟΝΤΑΝ ΛΑΡΙΣΣΕΣ ΚΑΙ Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΟΥΣ λάρς ή Λαέρτης (ο πατέρας του Οδυσσέα )

LOVE = λατιν. love ...εκ του ΄΄λά Fω΄΄ ...το δίγαμμα ( F ) γίνεται ΄΄αυ΄΄ και ΄΄λά Fω΄΄...σημαίνει ...=θέλω πολύ


MARMELADE= λατιν. melimelum από το μελίμηλον = κυδώνι

MATRIX = λατιν. maturus από το μαδαρός =υγρός

MAXIMUM = λατιν. maximum από το μέγιστος

MAYONNAISE =από την πόλη Mayon που πήρε το όνομα της από το Μάχων=Ελλην. όνομα και αδερφός του Αννίβα

ΜΕ = από το ελληνικό ΄΄με΄΄

MEDICINE =λατ. medeor από το μέδομαι, μήδομαι = σκέπτομαι, πράττω επιδέξια, και μέδω = φροντίζω
μεδέων = προστάτης


MENACE = από το μήνις =οργή

MENTOR= από το μέντωρ

MINE= από το Μινώαι (=λιμάνια του Μίνωα όπου γινόταν εμπόριο μεταλλευμάτων )
΄΄Κρητών, λιμένες Μίνωαι καλούμεναι΄΄
(Διοδωρος Σικελιώτης Ε΄84,2 )


MINOR =λατιν. minor από το μινύς = μικρός ...Στα επίσημα γεύματα είχαν το μινύθες γραμμάτιον, ένα μικρό κείμενο στο οποίο αναγραφόταν τι περιελάμβανε το γεύμα. Παράγωγό του το...... menu.....!!!!



MODEL =από το μήδος = σχέδιο (η ίδια ρίζα με τη μόδα(= moda )


MOKE =από το μώκος =αυτός που χλευάζει


MONEY = λατ. moneta ,,,,από το μονία=μόνη επωνυμία της Θεάς ΄Ηρας : Ηραμονία. Στο προαύλιο του ναού της Θεάς ήταν το νομισματοκοπείο και τα νομίσματα έφεραν τη μορφή της (monetae)


MOTHER= από το μήτηρ, μάτηρ


MOVE = από το Ομηρ. αμείβου= κουνήσου !!


MOW =από το αμάω = θερίζω


NIGHT = από το ΄΄νύχτα΄΄


ΝΟ =λατ. non, ne ....εκ του νη = αρνητικό μόριο
(΄΄νέ τρώει, νέ πίνει΄΄)
ή (νηπενθής = απενθής, νηνεμία =έλλειψη ανέμου )


PAUSE =από το παύση


RESISTANCE = από το ρα + ίστημι

RESTAURANT =από το ρα + ίσταμαι =έφαγα και στηλώθηκα

RESTORATION = λατιν. restauro...από το ρα + ίστημι
( το ρα δείχνει συνάρτηση, ακολουθία...π.χ. ρά-θυμος και ίστημι =στήνομαι )

SERPENT = λατιν. serpo,,,από το έρπω ( ερπετό ) Η δασεία προφέρεται ως ΄΄σ΄΄ = σερπετό, serpent

SEX = από το ΄΄έξις΄΄(η δασεία μετατρέπεται σε ΄΄σ΄΄ + έξις

SIMPLE =από το απλούς ( η λέξη δασύνεται και η δασεία γίνεται ΄΄σ΄΄ )


SPACE = από το σπίζω = εκτείνω διαρκώς


SPONSOR = από το σπένδω = προσφέρω σπονδή


TRANSFER =από το τρύω = διαπερνώ + φέρω

TRANSATLANTIC = διαπερνώ τον Ατλαντικό

TURBO = από το τύρβις = κυκλική ταραχώδης κίνηση

YES = από το ΄΄γέ΄΄ που σημαίνει βεβαίως


WATER =από το ΄Υδωρ = νερό με το ΄΄δ΄΄ να μετατρέπεται σε ΄΄τ΄΄...












Glamour (αγγλ.)προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη "γραμματική" πέρασε στα λατινικά στην παλαιά Αγγλική,όπου σήμαινε γνώση των ολίγων μορφωμένων για να εξελιχθεί μέσω τής Σκωτικής (glammar) στη σημασία «μαγική ομορφιά» και κατόπιν σχηματίστηκε σε glamour.

Piazza (ιταλ.)Προέρχεται από την ελληνική λέξη πλατεία (θηλ. του πλατύς) πέρασε στα λατινικά ως platea και στα ιταλικά μετασχηματίστηκε σε plaza και τελικά piazza

Butter (αγγλική)Το αρχαίο ελληνικό βούτυρον / βούτυρος (βους + τυρός), μέσω τού λατινικού butyrum, έδωσε το αρχαίο (μεσαιωνικό για να ακριβολογούμε) αγγλ. butere, απ' όπου το σύγχρονο αγγλ. butter (και τα γερμ. Butter, γαλλ. beurre, ιταλ. burro κ.ά.).

Ζάντα (γαλλική)προέρχεται από το δωρικό καμπά (καμπή). Άλλη άποψη στηρίζει την προέλευσή της γαλλικής jante από το αρχαίο ομηρικό άντυξ.

Μπουκάλι (ιταλική)Σχηματίστηκε από το ιταλικό boccale, μεταγραφή ουσιαστικού της αρχαίας ελληνικής βαύκαλις.

Σαρίκι (τουρκική)προέρχεται από την ελληνική λέξη καισαρίκιον (= λεπτό σεντόνι που τύλιγε γύρω από το κεφάλι του ο βυζαντινός συμβασιλέας (Καίσαρας).
τόννος (ιταλική)προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό θύννος=είδος μεγάλου ψαριού της Μεσογείου

Μπράτσο (ιταλική)από το ιταλικό bracchio, προέρχεται από το λατινικό brachium που είναι μεταγραφή της ελληνικής λέξης βραχίων

Καρτούν (αγγλική)προέρχεται από την ελληνική λέξη χάρτης που στα αρχαία σημαίνει φύλλο χαρτιού, παπύρου
γάμπα (ιταλική)προέρχεται από την ελληνική λέξη καμπή (στην δωρική διάλεκτο καμπά)

Κιλό (γαλλική)προέρχεται από το ελληνικό αριθμιτικό χίλιος

Πιάτο (ιταλική)προέρχεται από το λατινικό platus που προέρχεται με την σειρά της από το επίθετο πλατύς

Βόμβα (ιταλική)προέρχεται από την ελληνική λέξη βόμβος = βουητό, βοή
κάμποςαν και φαίνεται να βγαίνει από την λέξη campus των λατινικών (=πεδιάδα), εντούτοις το θέμα της λέξης campus προέρχεται από την ελληνική λέξη κήπος...

Πέναλντι -penalty (= ποινή, τιμωρία), προέρχεται από το λατινικό poena, που αποτελεί μεταγραφή της αρχαίας ελληνικής λέξης ποινή

Pain (αγγλική)προέρχεται από την ελληνική λέξη ποινή. pain=πόνος ο οποίος έρχεται ως συνέπεια της ποινής, ως τιμωρία

Pirate (αγγλική)προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα πειρώμαι που σημαίνει τολμώ, αποπειρώμαι. Αρχικά η λέξη πειρατής σήμαινε τον παράτολμο, τον ριψοκίνδυνο

Bravo (ιταλική)προέρχεται από την ελληνική λέξη βραβείον.
superπροέρχεται από την ελληνική λέξη υπέρ

Audio (αγγλική)προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη αυδή=φωνή

Καναπές (γαλλική)προέρχεται από την ελληνική λέξη κώνωψ=κουνούπι. Αρχικά σήμαινε το ύφασμα που προστάτευε από κουνούπια, αλλά έφτασε στις μέρες μας να δηλώνει το έπιπλο.

Βίντεο (αγγλική)προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα οράω-ω που στον αόριστο γίνεται είδον

ΟΜΠΡΕΛΑ (ιταλική)προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη όμβρος που σημαίνει βροχή. (Όμβρια ύδατα)

Σκίτσο (ιταλική)προέρχεται από το λατινικό scedium που με τη σειρά του προήλθε από την αρχαία ελληνική λέξη ¨σχέδιος¨ που σήμαινε προσωρινός,πρόχειρος-αυτοσχέδιος

Τεφτέρι (τουρκική)προέρχεται από το διφθέριον που σημαίνει βιβλίο με φύλλα από λεπτό κατεργασμένο δέρμα του ρήματος δέφω διφθέριον=διφθέρι=διφθέρ=ντιφτέρ=τεφτέρ

Salt (αγγλική)προέρχεται από την ελληνική ομηρική λέξη αλς(γεν. αλώς) από την ίδια ρίζα προέρχεται το salary=μισθός

Ρεπό (γαλλική)προέρχεται από το λατινικό repauso που εμπεριέχει την ελληνική λέξη παύσις (re+παύσις)

Πηγή: http://andronianoi.ucoz.com










Διαμαρτύρονται πολλοί για τη χρήση της λέξης “στυλό”. Κι όμως είναι γαλλική λέξη με ελληνική ρίζα, στυλογράφος = stylographe στα Γαλλικά, που συντομεύτηκε σε stylo και επέστρεψε έτσι στην Ελλάδα.

Άλλη μια περίπτωση αντιδανεισμού λέξεων, από τις δεκάδες που έχουν γίνει ανάμεσα στις δύο χώρες.

- paper = χαρτί…. αλλά προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “πάπυρος” όπως και το γαλλικό papier

- message = το μεσάζον (κάτι που μεσολαβεί κατά την επικοινωνία και τησυνδιαλλαγή μεταξύ δύο ατόμων)

-messenger = ο μεσάζων

Κανονικά παλιά αναφερόταν σαν “message text” (δηλαδή μεσάζον κείμενο) αλλά η λέξη text παραλείπεται πια.

- η γαλλική λέξη προφίλ (profil) προέρχεται από το πρόθεμα προ- και τη λέξη φίλιος, δηλαδή “δικός μου, φιλικός προς εμένα” και σε ελεύθερη μετάφραση θα σήμαινε “πρόλογος για μένα, δηλαδή πριν με γνωρίσεις κατ’ ιδίαν”.

- Όλες σχεδόν οι ελληνικές προθέσεις (εν-, εξ-, από-, επί-, προ-, παρά-, μετά-, ομο-) έχουν περάσει αυτούσιες στις περισσότερες ξένες γλώσσες, σχηματίζοντας χιλιάδες λέξεις π.χ. en στα Γαλλικά, in στα Αγγλικά = εν (Ελληνικά) pro, apo κ.ά.- το Αγγλικό “is” αποτελεί συντομογραφία του “ίστημι”, όπως και το γερμανικό “ist”

- night… προέλευση από τη “νύχτα”

- eglise (Γαλλικά) = εκκλησία αλλά ακόμα και το – φαινομενικά άσχετο – αγγλικό church προέρχεται από τα Ελληνικά ξεκίνησε από τα Αρχαία Ελληνικά σαν κυριακόν (ο οίκος του Κυρίου) έγινε στα Αρχαία Αγγλικά “cirice”, στα Μεσαιωνικά Αγγλικά “chirche” και στα Νέα Αγγλικά “church”

- venir (Γαλλικά) = βαίνω, πηγαίνω (βλ. επίσης και το “vamos”)

- ecouter (Γαλλικά) = ακούω
-ecoutez = ακούτε και προφέρεται σχεδόν το ίδιο…

- pain = πόνος

- super = υπέρ
(λέξεις που με το πολυτονικό σύστημα το πρώτο φωνήεν έπαιρνε δασεία,
έχουν μεταφερθεί στις ξένες γλώσσες με -s-, -h- ή -w- στην αρχή… π.χ.
ύδωρ -> water)
Το ίδιο και με το sub = υπό

- Η αντωνυμία “με” πέρασε όπως είναι σαν “me” στα Αγγλικά και στα Γαλλικά

- το heart προέρχεται από το αρχαίο κέαρ (καρδιά), από όπου έχει επίσης προέλθει το αγγλικό core, το γαλλικό coeur, το ισπανικό corazon, το ιταλικό cuore κ.ά.

- το ελληνικό “εστί (αυτός/αυτή)” το βλέπουμε σαν “est (il/elle)” στα Γαλλικά

- escalier (Γαλλικά) = σκάλα ή scale στα Αγγλικά

- Το σενάριο το θεωρούμε ξένη λέξη. Προήλθε όμως από το scene (Ελληνικά: σκηνή) -> scenario -> σενάριο
- exist (Αγγλικά) ή exister (Γαλλικά) = εξίστημι

- miel (Γαλλικά) = μέλι

- το ελληνικό και το γαλλικό πολυτονικό σύστημα με τις οξείες, βαρείες, περισπωμένες κλπ. έχουν πολύ παρεμφερείς κανόνες και δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι τους δανείστηκε από τα Αρχαία Ελληνικά (μήπως από εκεί προέρχεται και η αδυναμία των Γάλλων γι’ αυτά?)

- crisis/critical = κρίση/κρίσιμος

- sketch = σχέδιο

- all = όλα

- anchor = άγκυρα

- η λέξη turbo προέρχεται από την τύρβη (ταραχώδης και ταχύτατη περιστροφή)







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.