ΠΟΝΤΙΑΚΑ......ΔΙΑΦΟΡΑ.....

Markos Bistakis



Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ

Καλοί γειτόνοι έλεγαν: καταίβα 'συ σ' σην Πόληιν.
Τον άρχονταν απαίντεσα απάν' σ' σο μεσόστρατον.
Ατόν εγώ ερώτεσα και απολοϊάν 'κ εδώκεν.
Τον μαύρον ατ' εγύρισεν, μαύρος ερημωμένος,
την γην δάκρυα εγόμωσεν, απολοϊάν 'κ εδώκεν.
Ερώτεσα τον θεραπούς, απολοϊάν 'κ εδώκαν.
Και πάλιν 'ξάν ερώτεσα Θεού παρακαλίας.
Και 'εκείν' απελογάθανε, που είναι τα γένητα σου;
Εγώ έμουνα μάστορας(Αρχηγός των Κάστρων της Ματζούκας
που τον έστειλε ο πατέρας του να μάθει για την
Τραπεζούντα) σ' σ' Ελλενικά τα κάστρα.
και οι Έλλεν' εμέν ώρισαν, καταίβα 'συ σ' σημ Πόλιν.
-Ντο να λέγουμεν, παλληκάρι; ντο να λέγουμε, νέε μ'.
Τούρκικα είν' τα κάτεργα, Τούρκικα τα φουσάτα (δηλαδή,
κυριεύθηκε η Τραπεζούντα).
Κακόν χαπέρ επαίρα 'γω, και πάγω πις 'σον κύρη μ'.
'σού ήλιου το βασόλεμαν 'σο παραθύρ ευρέθα.
Έρται η μάννα μ' ερωτά με την καλήν (τη σύζυγο) μ' εντάμαν.
Η μάννα μ' ξάν ερώτεσεν, και η καλ' φωνήν κ' εδώκεν
και οι καλοί μ' οι γείτονες σείτ' (ενω) ερωτάνε κλαίγνε.
Αλλ' οί εμάς και βάϊ εμάς, πάρθεν η Ρωμανία.
-Έπαρ, υιέ μ' την σπάθην σου τ' Ελλενικόν κοντάρι σ'
δέβ' ατουνούς σκόρπισον ατς 'σαν άνεμος τα φύλλα.
Χίλιους έκοψα την πορνήν, χίλιους το μεσημέριν,
Ο Θεός έστεσεν βροχήν, και βρέχει τουρκοπούλια.
Ο Θεός έστεσεν την βροχήν, βροντούν τα Εγκλησίας.
Ντ' έποκαμε σε, ναι θεέ μ' στα αίματα βαμμένοι.
Σαράντα χρόνια 'χτέσκουντουν του ξένου μου ο κάστρον
και ατώρα να χαλάγεται με το βαρύν την σπάθην;
Εκεί πουλία κελαϊδούν με φλιβερόν λαλία.
εκεί Έλλενοι επέθαναν μύριοι παλληκάρια.

======================

             

Markos Bistakis




ΠΟΝΤΙΑ ΜΗΛΑ

------------

Ο καρπός και το δέντρο....μήλο και μηλιά.

Γλυκόμηλα....τα μελίμηλα των αρχαίων.


Στυπόμηλα....ξυνόμηλα.

Αγρόμηλα....μικρα άγρια με οξύτητα στη γεύση.

Σινάπια....γλυκόξινα, αρωματικα με μεγάλη

διάρκεια.Ίσως έρχονται απο την Σινώπη (Σινάπ).

Χειμωνόμηλα....μετρίου μεγέθους,πορφυρά,

ωριμάζουν τον Νοέμβρη.

Κιμισχαναλίδικα...μεγάλα ,τρυφερα, μυρωδάτα και λίγο 

ξινά.

Γεμουρόμηλα...απο το χωριό Γέμουρα, τρυφερα, 

μυρωδάτα και 

γλυκόξινα. Διατηρούνται πολύ χρόνο και οι σπόροι του

χωνεύονται. Υπάρχει μια παροιμία...""τ' εσά μήλα ας του 

ανθούν,

τ' εμά τα δόντα σουόυζ'νε""= όταν ανθίσουν οι μηλιές σου


θάχουν πέσει τα δόντια μου

                                           

================================