ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΚΡΗΤΗ, ΙΔΑΙΑ, CRETA, CANDIA ΚΛΠ

ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΚΡΗΤΗ, ΙΔΑΙΑ, CRETA, CANDIA ΚΛΠ
===========================================
Ανατρέχοντας στους αρχαίους συγγραφείς βλέπουμε να αναφέρουν ότι οι πρώτοι κάτοικοι της Κρήτης ονομαζόταν Κουρήτες απ΄όπου μετά και με συγκοπή προέκυψαν τα: Κ(ου)ρήτες > Κρήτες, Κ(ου)ρήτας > Κρήτας, Κ(ου)ρήτιος >
Κρήσιος > Κρης κλπ και κάτι όπως και: σ(ι)τάρι > στάρι, κ(ο)ρυφή > κορφή κλπ.
Συγκεκριμένα ο Αλεξανδρινός γεωγράφος Διονύσιος ο Περιηγητής στο «Οικουμένης Περιήγησής» (βλέπε και «Ευσταθίου Υπομνήματα» 498), ο οποίος έζησε επί εποχής του Καίσαρα Αυγούστου (2ος αι. μ.Χ.), αναφέρει ότι η ονομασία Κρήτη, καθώς λένε οι παλαιοί, προήλθε από το ότι εκεί κατοίκησαν οι Κουρήτες ή με συγκοπή Κ(ου)ρήτες > Κρήτες και κατ’ άλλους η Κρήτη είναι επώνυμος του
Κ(ου)ρήτα > Κρήτα, του γιου του Δία και κατά τον Αρριανό του γηγενή Κ(ου)ρήτα > Κρήτα, ο οποίος έκρυψε το Δία στο Δικταίο όρος, τότε που τον γέννησε εκεί κρυφά η μάνα του η Ρέα, για να μην τον αφανίσει ο παιδοκτόνος πατέρας του, πρβ: «Κρήτη δε λέγεται, ως οι παλαιοί φασίν, από των εκεί οικησάντων Κουρήτων, οιονεί Κουρήτη, και εν συγκοπή Κρήτη. οι δε από Κρητός τινός αυτήν Κρήτη ωνόμασεν
υιου του Διός. Αρριανός δε φησί Κρης, ου Κρήτη επώνυμον, ο τον Δια κρύψας εν όρει Δικταίω, ότε Κρόνος εμαστευεν εθέλων αφανίσαι αυτόν….»»’
(Dionysius Periegetes: Graece Et Latine : Cum Vetustis Commentariis ..., Τόμος 2,
Ευσταθίου Υπομνήματα 498.) Ο Αρριανός στα «Βιθυνιακά αναφέρει πράγματι: «..δέ φησί Κρής, ού Κρήτη επώνυμος, ο τον Δία κρύψας εν όρει Δικταίω, ότε Κρόνος εμάστευεν εθέλων αφανίσαι αυτόν».(Αρριανός Βιθυνιακά, 70 Μ)
Ομοίως ο Στέφανος Βυζάντιος, οποίος έζησε στα τέλη του 5
ου αι., στο έργο του «Εθνικά» (λήμμα «Κρήτη») αναφέρει ότι η νήσος Κρήτη από τον Αρχίλοχο ονομάζεται «Κρεήτη», με πλεονασμό του ε, και επίσης ότι η ονομασία «Κρήτη» κατ’
άλλους προέκυψε από συγκοπή της λέξης «κόρη, κ(ου)ρήτη» > Κρήτη, κουρήτες > Κρήτες και κατ’ άλλους είναι επώνυμος είτε του κ(ου)ρήτα > Κρήτα, του γιου του Δία είτε ενός γηγενούς Κ(ου)ρήτα > Κρήτα, πρβ: «Κρήτη, ή μεγίστη νήσος, ήν
Κρεήτην έφη Αρχίλοχος κατά πλεονασμόν, οι μέν φασιν από τού κόρης κορήτην και Κρήτην κατά συγκοπήν, οι δε από Κρητός τού Διός και Ιδαίας νύμφης παιδός, οι δ’ από Κρήτης μιας των Εσπερίδων, οι δε από τινος γηγενούς Κρητός, άμενον δε παρά το κρής κρητός Κρήτη, ως Θράκη και Χιτώνη και ευφρόνη…» (Στέφανος Βυζάντιος, Εθνικά, λέξη «Κρήτη»)
Ομοίως ο Ολλανδός περιηγητής Olfert Dapper (1636-1689) («Ακριβής περιγραφή της Κρήτης», μετάφραση παρά του Μ. Βερνάρδου του Κρητός το 1835) αναφέρει: «….Πολυειδών διηγούνται, ότι ωνομάζετο το πάλαι η νήσος Κρήτη, η νυν
παρά των Ευρωπαίων καλουμένη Κάνδια, και δια τι την ωνόμαζον ούτως. Τινές μεν λοιπόν συγγραφείς νομίζουσι ότι ωνομάσθη ούτως από κάποιον Κόρες ή Κορέτα,
του οποίου το όνομα μεταλλάχθη έπειτα κατά Κρήτα…».
Η ΕΝΕΤΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ CANDIA OLIM CRETA
Οι Ρωμαίοι ονόμαζαν την Κρήτη, όπως και οι Έλληνες, δηλαδή: Creta, απ΄ όπου και στα αγγλικά Crete = Κρήτη. Στα λατινικά επίσης: Cress,etis και Cressa,ae,
= Κρής και Κρήσσα, cretaeus,a,um = Cressius,a,um = Κρητικός, ιά,ό. Cretensis,e = Κρητικός, cretis,idis = Κρήσσα,..
Οι Ενετοί ονόμαζαν την Κρήτη Candia olim Creta (Κάνδια ή Κρήτη) και αυτό κατ΄ επέκταση από την ονομασία της πρωτεύουσά της, δηλαδή του Ηρακλείου, το οποίο επί Ενετών λεγόταν Candia (Candia = το Ηράκλειο και η Κρήτη). Το Ηράκλειο ονομάστηκε από τους Άραβες Σαρακηνούς ή άλλως Αγαρηνούς με την ονομασία Χάνδαξ (Chandax) , που επί Ενετών έγινε Candia, επειδή έφτιαξαν γύρω-γύρω από
αυτό ένα μεγάλο προστατευτικό χαντάκι (αυλάκι).
Στα λατινικά η λέξη «creta» σημαίνει αφενός η νήσος Κρήτη (Creta) και αφετέρου η κρητίς (creta) = η λευκόγειος, ασβεστολιθικό εύθρυπτο πέτρωμα κοινώς κιμωλία, η οποία χρησιμοποιείται στη γραφή και από τους ζωγράφους. Υπάρχει και η ερυθρά. Προ αυτού μερικοί λένε ότι η Κρήτη ονομάστηκε έτσι από το χώμα της που ήταν λεξικό ή επειδή από εκεί εξαγόταν μια ειδική λευκόγειος πέτρα που χρησιμοποιούνταν από τους ζωγράφους, μάλιστα επικαλούνται και τον Όμηρο, ο
οποίος στην Οδύσσεια (τ 178 – 183) ονομάζει «λευκόγειο» την αρχαία πόλη της Κρήτης Λύκαστο. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι η εν λόγω πέτρα πήρε την ονομασία της Κρήτης > «κρητίς», όπως και τα Μαγνησία > μαγνήτης, Κίμωλος > κιμωλία
κλπ: «Άλλοι ισχυρίζονται πως τ’ όνομα (η Κρήτη) το πήρε από τη γη της. Μα ο Φίλιστος κι ο Κράτης διατείνονται ότι ως Αέρια πρώτα ήταν γνωστή. Κι ύστερα την είπαν Κρήτη. Κι η γνώμη μου; Όποιος «Μακαρία» την ονόμασε, λάθος δεν έχει κάνει.
(Soneto: Bartholomeo dali Soneti)
Σημειωτέο ότι εδώ συμβαίνει και η ονομασία Candia να σχετίζεται με τη λατινική λέξη candeo,ui,ere = λευκανθίζω, λευκαίνω, λευκός, λευκαυγής….,
canditus marmor = λευκό μάρμαρο κλπ και προ αυτού μερικοί λένε ότι η ονομασία Candia (= η Κρήτη) δεν προήλθε από το αραβικό Χάνδαξ, αλλά από το ενετικό Candeo > Candile….. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι εδώ έχουμε συνειρμό των λεξεων
Chandax και Candeo > Candile > Candia.

ΦΩΤΟ : ΘΕΑΤΡΟΝ ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ....ΘΗΣΕΑΣ ΚΑΙ ΑΡΙΑΔΝΗ,,,,,